કિચન ગાર્ડન (Kitchen Garden)
લક્ષ્ય:
ઘરે સ્થિર પદ્ધતિથી જરૂરિયાત મુજબ શાકભાજીનું ઉત્પાદન કરી શકાશે તેમજ પોષણયુક્ત ખોરાકનો ઉપભોગ પણ કરી શકાશે.
મહત્વ:
- કુટુંબના પોષણમાં સુધારો થાય.
- શાકભાજી ખરીદવાની જરૂર ન રહે.
- ફાવટ પડતી જમીનનો ઉપયોગ થઈ શકે.
- ઓર્ગેનિક પદ્ધતિથી પોષણયુક્ત શાકભાજીનું ઉત્પાદન.
- બાળકોમાં પોષણ અને શાકભાજી પ્રત્યે રસ ઊભો થાય.
સ્થળની પસંદગી:
- એવું સ્થાન પસંદ કરો જ્યાં પૂરતું ધુપપ્રકાશ મળે.
- છત ઉપર પણ કેચન ગાર્ડન બનાવી શકાય.
- પાણીની વ્યવસ્થા હોય અને યોગ્ય ડ્રેનેજ હોય.
જમીન અને ખાતર:
- પોટિંગ મિશ્રણ : 50% જમીન + 25% જેટલું well-decomposed Gobar compost + 25% રેતી/કોમ્પોસ્ટ.
- જાતે મિશ્રણ બનાવી શકાય અથવા બજારમાંથી તૈયાર પોટિંગ મિશ્રણ ખરીદી શકાય.
શાકભાજી પસંદગી:
- કઠોળ: ફણસી, લીલા ચણા, વટાણા.
- કોષ્ટક શાકભાજી: મેથી, પાલક, કોથમીર.
- મૂળવાળી શાકભાજી: બીટ, ગાજર, મુળી.
- ફળવાળી શાકભાજી: ટામેટા, દૂધી, તુરીયા, ભીંડા, મરચાં.
પાક વ્યવસ્થાપન:
- નિયમિત પાણી આપવું.
- સમાયોજિત ભેજ જાળવો.
- ગુલાબ પાવડર / નટ્રીશિયસ સ્પ્રે સમયાંતરે છાંટવું.
- કુદરતી જંતુનાશક (જેમ કે લસણ + લીંબુ પેસ્ટ) વાપરવું.
સાવચેતી:
- એક જ વાસણમાં ઘણા છોડ ન મુકવા.
- વધારે પાણીથી વાવેતર બગડે છે.
- બીજ વહેતું ન થાય તેવી કાળજી રાખવી.
- છોડ મોટા થાય ત્યારે તેને સપોર્ટ આપવો.
ઉત્પાદન સમયગાળો:
- પતીયા પર ઉગાડેલી શાકભાજી સામાન્ય રીતે 30–60 દિવસમાં તૈયાર થાય છે.
પરિણામ:
- ઘરે મળી રહે તાજી, ઓર્ગેનિક, પોષણયુક્ત શાકભાજી.
- જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન.
- સ્વસ્થ પરિવાર, સ્વસ્થ સમાજ.
❓ વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQs)
✔️ A1: આ ગુજરાત સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલ ડિજિટલ પોર્ટલ છે, જે ખેડૂત ભાઈઓને વિવિધ યોજનાઓ માટે ઓનલાઇન અરજી કરવાની સુવિધા આપે છે.
📱 A2: રૂ.6000 કે 40% (જેથી ઓછી હોય તે) ની સબસિડી આપવામાં આવે છે.
📌 A3: ikhedut.gujarat.gov.in પર જઈને "Application Status" ઓપ્શનમાં તમારું અરજી નંબર નાખી શકો છો.